O metodi
Lečenje pacijenata sa patologijom lokomotornog aparata. Osnove metoda
Kao osnovni metod lečenja pacijenata sa patologijom lokomotornog aparata u Institutu za kliničku rehabilitologiju koristi se hirurška metodika koja nema analoga - fazna fibrotomija koju je stvorio i u praksu uveo doktor medicinskih nauka profesor V.B. Ulzibat.
Suštinu fazne fibrotomije predstavlja posebna tehnika rasecanja sekcija mišića (ožiljnog tkiva) sa patološkim promenama specijalno konstruisanim skalpelom koji čini nepotrebnim rasecanje kože i zdravih mišića. Ova tehnika za cilj ima uklanjanje lokalnih mišićnih kontraktura i bolnog sindroma uz minimalnu moguću nelagodnost za pacijenta. Nema šava posle operacije, na telu pacijenta ostaju samo ubodi nastali uvođenjem skalpela. Operacija se obavlja maksimalno brzo i bezbedno za bolesnika, čime se na minimum svode period vremena pod dejstvom anestezije i stres, što je za decu posebno važno.
Osim toga, prednosti faznih fibrotomija u poređenju sa drugim operacijama na skeletnim mišićima jesu i:
treatment on skeletal muscles are:
Mala traumatičnost
Za razliku od klasičnih hirurških zahvata (potkožna miotomija, tenomiotomija) i njihovih varijacija, fazne fibrotomije se obavljaju bez rasecanja kože, na minimalno invazivan način isključivo u zoni ožiljnog tkiva, uz očuvanje zdravog mišića; ne vrši se potpuno presecanje mišića, ništa se ne radi na tetivama i kostima; posle operacije nije potrebno stavljanje gipsa; nega postoperativnih ranica jednostavna je i dostupna svakom pacijentu.
UNIVERZALNOST METODA
Naš metod omogućava izvođenje operacija na svim površinski razmeštenim mišićima; metodika se koristi u slučajevima različitih oboljenja lokomotornog aparata, zbog razvoja shodnih promena u mišićnom tkivu usled uticaja različitih uzročnih faktora (povreda, infekcija, alergeni, toksini i dr.).
KRATKOTRAJNE OPERACIJE
Nema potrebe da se koristi složena dopunska oprema i da se u toku operacije obavljaju dopunske aktivnosti koje znatno produžavaju vreme trajanja operacije i vremenski period tokom kojeg se pacijent nalazi pod anestezijom. To olakšava oporavak pacijenta u periodu posle anestezije i smanjuje verovatnoću postoperativnih komplikacija.
BEZ HOSPITALIZACIJE
Operacije se obavljaju po principu "jednodnevnog stacionara", što doprinosi brzom oporavku pacijenta u njemu uobičajenim, poznatim domaćim uslovima.
NEMA KONTRAINDIKACIJA
Ne postoje kontraindikacije koje su u vezi sa mladim uzrastom pacijenata, postojanjem pratećih hiperkinetičkog, epileptičkog, hidrocefalnog i asteničnog sindroma, usporenog psihičkog razvoja, razvoja govora i fizičkog razvoja, kompenzovanih hroničnih oboljenja i urođenih anomalija razvoja (hidrocefalija, srčane mane, stridor i dr.).
% pacijenata konstatuje se stabilan efekat ozdravljenja
% pacijenata konstatuje se pozitivan rezultat i oni ponovo dolaze u Kliniku
% pacijenata dolazi sa dijagnozom "dečja cerebralna paraliza"
Lečenje dečje cerebralne paralize (DCP) obavlja se u nekoliko faza, u okviru svake faze se istovremeno uklanja neophodan broj mišićnih i fascijalnih kontraktura, u opštoj anesteziji; kada se radi u lokalnoj anesteziji u okviru jedne faze radi se do 4 - 6 fibrotomija. Plan operacija u svakoj fazi usaglašava se sa samim pacijentom ili njegovim zastupnikom (roditeljima) i o tome se sačinjava odgovarajuća dokumentacija.
Kada će doći vreme da se obavi sledeća faza operacija zavisi od stepena težine motoričkih poremećaja, postojanja pratećih oboljenja, intenzivnosti rasta (za decu).
Zahvaljujući maloj traumatičnosti znatno se skraćuje vreme trajanja postoperativnog oporavka motoričkih funkcija, od 5 -7 dana do 3 - 4 sedmice (zavisno od obima operativne intervencije).
Uklanjanje mišićnih kontraktura i bolnog sindroma omogućava postizanje značajnog povećanja obima pokreta, doprinosi sticanju novih i usavršavanju od ranije postojećih motoričnih navika. Povećanje opšte motoričke aktivnosti stimuliše psihički razvoj, širi krug interesovanja, povećava nivo samoopsluživanja. U teškim slučajevima znatno se olakšava nega pacijenta.
Od ukupnog broja lica koja nam se obraćaju, 86,6% su pacijenti sa dečjom cerebralnom paralizom (DCP). Pacijenti sa spastičkom diplegijom čine približno 79,8% svih operisanih pacijenata sa DCP. U 94% slučajeva radi se o srednje teškom i teškom stepenu motoričkih poremećaja.
Analiza rezultata lečenja u određenom vremenskom periodu koju su obavili nezavisni lekari specijalisti iz različitih gradova Rusije i zaposleni Instituta pokazala je da je u proseku u 92,8% slučajeva postignut pozitivan opšti klinički efekat u vidu povećanja obima aktivnih pokreta, pojave novih i usavršavanja od ranije postojećih motoričnih navika. Kod 2,8% obolelih u ocenjivanoj fazi lečenja nisu bile konstatovane suštinske promene, dok je u 0,1% slučajeva pojava bola u ranije neoperisanim zonama mišića ocenjena kao pogoršanje. Promene u vezi sa bolom kod pacijenata imale su privremeni karakter i uklonjene su u sledećim fazama lečenja. U odnosu na tačku bola ili lokalnu mišićnu kontrakturu efikasnost primene faznih fibrotomija iznosila je 97,5%.
Isto tako, u 60% slučajeva konstatovani su dodatni pozitivni efekti: poboljšanje govora, žvakanja, gutanja, emocionalno-bihejviorističkih pokazatelja, pamćenja, pažnje, sna, apetita, smanjenje strabizma, nistagmusa i salivacije, povećanje oštrine vida i sluha, normalizacija mokrenja i defekacije.
Praćenje stanja pacijenata u toku više od 24 i po godine potvrđuje da je operativna intervencija optimalna u fazi pojave mišićnih kontraktura, pre formiranja postojanih kontraktura i deformacije zglobova. S tim u vezi, preporučuje se da operativno lečenje započne u ranom uzrastu (3 - 5 godina), kako bi se postigao maksimalno brz i stabilan pozitivan rezultat uz minimalan broj operacija.
Indikacije i kontraindikacije
Utvrđene su sledeće indikacije za lečenje po tehnologiji profesora V.B. Ulzibata:
- postojanje organskih mišićnih kontrakrtura i hroničnog miofascijalnog bolnog sindroma
- izostanak efekta primene konzervativne terapije.
Apsolutne kontraindikacije za operaciju su:
- postojanje mana u razvoju i hroničnih oboljenja u stadijumu dekompenzacije
- poremećaj funkcija vitalnih organa.
Relativne kontraindikacije za operaciju su:
- akutne infektivne i somatske bolesti, uključujući period rekonvalescencije;
- akutni i subakutni period neuroinfekcija, povreda glave, poremećaja krvotoka u mozgu;
- hronične bolesti u periodu pogoršanja;
- netolerantnost na preparate za anesteziju;
- teške alergijske reakcije u anamnezi;
- povrede, zapaljenska oboljenja kože i mekih tkiva;
- stanje posle primljenog botoksa (disporta) - individualno prema indikacijama;
- stanje posle vakcinacije - najranije kroz mesec dana.